Levend verlies

Wat is levend verlies

We spreken van levend verlies als je verdriet hebt om een verlies dat nooit eindigt. Achter het verdriet komt geen punt. Na een overlijden van iemand zal je merken dat het verdriet met de tijd wat minder wordt. Bij levend verlies kan het verdriet met de loop van de tijd erger worden. Vaak gaat het over onzichtbaar verdriet.

Voorbeelden van levend verlies

• Wanneer je kind een ernstige beperking heeft
• Als jij of je partner een ernstige chronische lichamelijke of psychische aandoening hebt
• Wanneer je leeft met iemand die verslaafd is (bijv. aan drugs/alcohol)
• Bij ongewild kinderloosheid
• Wanneer je je (klein) kinderen niet meer mag zien
• Bij vermissing
• Wanneer je je kind afstaat ter adoptie

Verdriet dat nooit eindigt

Vaak wordt 'levend verlies' niet goed onderkend door je omgeving.  Chronische rouw, verdriet dat nooit eindigt, is gezonde rouw. Dat neemt niet weg dat de last zwaar kan zijn. Het vraagt veel energie en moed om bijvoorbeeld crises die je overkomt het hoofd te kunnen bieden. Je leeft vaak met veel onzekerheid. Je moet afscheid nemen van verwachtingen hoe het leven anders had kunnen zijn als bijvoorbeeld de ziekte of beperking er niet was geweest. Steeds opnieuw is het zoeken naar een evenwicht. Vaak beschik je over voldoende veerkracht. Je kunt  normaal functioneren, naar je werk gaan of de taken op je nemen. Je hebt veel doorzettingsvermogen, bent assertief en creatief en je kunt genieten van de kleine dingen.

Tips

Manu Keirse geeft in zijn boek 'Helpen bij verlies en verdriet' (p. 221) een aantal tips voor betrokkenen:

• Besef dat het normaal is dat je je na geruime tijd nog altijd geregeld verdrietig voelt.
• Probeer jezelf niet langer te zien als 'beperkt', maar als 'een persoon die met een beperking moet leven'. De beperking is een belangrijk aspect van jezelf, maar niet je hele persoon.
• Besef dat boosheid, agressie en schuldgevoelens vanwege de beperkingen normale reacties zijn en bespreek ze, zodat ze de normale relaties niet verstoren
• Weet dat permanente aanpassing onhaalbaar is.
• Je kind accepteren betekent niet de beperkingen accepteren.
• Organiseer af en toe een ritueel waarbij je anderen uitnodigt, zodat ze ook leren ervaren hoe anders je leven met een levend verlies is.